Herpes (Uçuk) nedir ? Nasıl tedavi edilir? 3.397 kere okundu.

Uçuk, Herpes Simplex virüsünün deri yoluyla bulaşması sonucu gelişen ve ömür boyu tekrar edebilen viral bir enfeksiyondur.
post

Mikroorganizmalar insan yaşamında çok önemli bir yere sahiptir. Vücudumuz, günlük hayatta yapılan her aktivitede milyonlarca mikroorganizma ile temas kurar. Bağışıklık sistemi, karşılaşılan mikroorganizmaların önemli bir kısmını kontrol altında tutabilir ve bu sayede sağlık sorunlarının gelişmesini önleyebilir. Ancak birtakım bakteri, virüs ve mantarlar bağışıklık sistemini geçerek enfeksiyon hastalıklarının gelişmesine neden olabilmektedir. Bu enfeksiyon etkenlerinden bir tanesi de herpes (uçuk) virüsleridir.

Herpes (Uçuk) Nedir?

Uçuk, Herpes Simplex virüsünün deri yoluyla bulaşması sonucu gelişen ve ömür boyu tekrar edebilen viral bir enfeksiyondur. Genellikle dudaklarda görülmekle birlikte; ağız içinde, yüzde veya genital bölgede de görülebilir.Herpes labialis dudaktaki, herpes genitalis cinsel bölgedeki uçuk enfeksiyonuna verilen isimdir. Ayrıca göz, beyin gibi organlarda dahi herpes enfeksiyonu olabilmektedir.

Genellikle Herpes simpleks tip 1 (HSV-1) ile oluşur. HSV-2, genital herpes vakalarının çoğuna neden olmaktadır. Fakat HSV-1 veya HSV-2’nin her ikisi de yüz veya cinsel organlarda bir herpese neden olabilmektedir.

Herpes enfeksiyonları kişinin bağışıklık sisteminin güçlü olması durumunda genellikle bir hafta içerisinde kendiliğinden geçebilmektedir. Ancak ağrılı ve kaşıntılı yaralar da söz konusu olabilmektedir. Bu gibi durumlarda hekim tarafından krem veya çeşitli ilaçlar reçete edilebilmektedir.

Tedavinin olumlu sonuçlanması için hastanın erken dönemde hekime başvurması son derece önemlidir. Çünkü ilerlemiş uçuk enfeksiyonlarında tedavinin olumlu sonuç vermesi daha uzun bir zamana yayılmaktadır. Eğer yılda birkaç kere tekrarlayan uçuk enfeksiyonları oluyorsa antiviral tedavisi uygulanabilmektedir.

Bulguları Nelerdir?

Herpes virüsü bulaşınca birçok kişi herhangi bir şey görmez veya hissetmez. Aşağıdaki belirtiler ve bulgular varsa herpes virüsü bulaşmış olabilir:

  • Lezyonlar ortaya çıkmadan önce yanma, kaşıntı, karıncalanma ve ağrı görülebilmektedir. Birkaç gün içinde kızarık bir zemin üzerinde su dolu kabarcıklar meydana gelir. Ortalama bir hafta içinde bu kabarcıklar açılır, kabuklanır ve iyileşir.
  • Enfeksiyon bulaşından sonra görülen ilk atak şiddetli olmaktadır. Nüksler daha az şiddetlidir.

Doktor muayenesi ile tanı konur. Gerekli görülürse örnek alınarak mikroskopta incelenir.

Uçuk Nasıl Bulaşır?

Uçuk farklı şekillerde bulaşabilmektedir. Bulaş yolları aşağıdaki gibidir:

  • Çoğu insan bebeklik veya çocukluk döneminde HSV-1 alır. Bu virüs, virüsü taşıyan bir yetişkinle cilt – cilt temasıyla bulaşabilmektedir. Bir yetişkinin virüsü yaymak için yaraları olmak zorunda değildir.
  • HSV-2 genellikle cinsel ilişki yoluyla bulaşmaktadır.
  • Enfeksiyon geçiren kişiyle öpüşme, ruj, tıraş bıçağı gibi ortak eşyaların kullanımı ile virüs bulaşır. Genital herpes ise cinsel ilişkiyle bulaşmaktadır.

Uçuk, virüs ile temas sonrası 2 – 20 gün arasında ortaya çıkmaktadır. Bir defa herpes geçiren kişi, virüs ile enfekte olmuş demektir. Virüs sinir köklerinde yaşamına devam edebilmektedir. Bu dönem hastalığın gözlenmediği uyku dönemi olarak adlandırılmaktadır. Ara ara aktifleşip nüksler görülebilmektedir.

Herpes Virüsünü Tetikleyen Faktörler Nelerdir?

Virüsü tetikleyip aktifleştiren bazı sebepler aşağıdaki gibidir:

  • Stres
  • Hastalık
  • Ateş
  • Güneşe maruz kalma
  • Adet dönemleri
  • Ameliyat

Uçuk Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavide anti-viral kremler (uçuk kremi, aklovir®, vectavir®) ve haplar kullanılmaktadır. Çok sık tekrarlayan herpes atağı geçiren kişilerin tedavisine 6 – 12 ay devam edilebilmektedir.

Öneriler

Rahatsızlığı gidermeye yardımcı önlemler aşağıdaki gibidir:

  • Kabarcıklara buz koyun.
  • Stres ve güneş yanığı gibi başka bir salgın tetikleyebilecek şeylerden kaçının.

Bulaş riskini düşürmek için alabileceğiniz önlemler aşağıdaki gibidir:

  • Uçuk geçiren kişilerle ortak bardak, havlu vb. kişisel eşyalarınızı ayırın.
  • Uçuğunuz mevcut ise kimseyi öpmeyin.
  • Enfeksiyon riskinden dolayı su kabarcıklarını patlatmayın.

Uçuğunuzun vücudunuzun diğer bölgelerine yayılmasını engellemek için alabileceğiniz önlemler aşağıdaki gibidir:

  • Uçuğunuzu elledikten sonra ellerinizi yıkayın.

Uçuk kremini sürmek için pamuklu çubuk kullanabilirsiniz.

Ateş, görme bozukluğu, ağız kenarını hareket ettirmede güçlük, duyma kaybı gibi şikayetler eklenirse mutlaka doktorunuza başvurunuz.