Bazal Hücreli Karsinom 3.095 kere okundu.

Bazal hücreli karsinom, en sık görülen deri kanseri türüdür. Genellikle güneş ışığına en fazla maruz kalan bölgelerde oluşmaktadır.
post

Bazal hücreli karsinom (BHK) en sık görülen deri kanseri türüdür. Genellikle baş, boyun gibi güneş ışığına en fazla maruz kalan bölgelerde oluşmaktadır. Ancak nadir olarak vücudun herhangi bir yerinde de gelişebilmektedir.

Bazal Hücreli Karsinom (BHK) Bulguları Nelerdir?

Bazal hücreli karsinom bulguları aşağıdaki gibidir:

●       Deride farklı şekillerde kendini göstermektedir. Çünkü farklı tipleri vardır.

●       Görünen kan damarlarıyla birlikte kubbe şeklinde pembe, kahverengi veya deri renginde; bazen merkezi çökük olabilen deri büyümesi şeklinde görülebilmektedir.

●       Yavaş büyür, sulanabilir, kabuklanabilir ve kolaylıkla kanama eğilimindedir.

●       Daha çok gövdede görülmektedir. Egzema ile karışan parlak pembe veya kırmızı; hafif pullanan, yavaş büyüyen yama şeklinde veya mumsu; sert, soluk beyaz - sarı renkte yara izine benzemektedir. Sınırları ayırt edilemeyen büyüme olarak da karşımıza çıkabilmektedir.

Eğer derinizde bu özelliklerden birine sahip olan bir büyüme veya iyileşmeyen bir yara varsa hemen bir dermatoloğa başvurmalısınız.

Büyümenin veya yaranın size sıkıntı verip vermemesi, ağrı, kaşıntı yapıp yapmaması önemli değildir. Zaten genellikle sadece deri büyümesi şeklinde, başka hiçbir bulgu vermeden karşımıza çıktığı unutulmamalıdır.

BHK Olduğumu Nasıl Anlarım?

Deri kanserinin kesin tanısı derinizden biyopsi alınarak patolojik inceleme ile konulmaktadır. BHK’dan şüphelenip dermatoloğa başvurduğunuzda, doktorunuz muayeneden sonra biyopsi alıp almama kararını verir. Biyopsi lokal anestezi ile yapılan kolay bir işlemdir.

Bölge lokal anestezi ile uyuşturulduğunda doktorunuz hastalıklı alandan küçük bir miktar deri parçası alır. Sonrasında bu parça mikroskop altında incelenerek tanı konulur.

Bazal Hücreli Karsinom Sebepleri Nelerdir?

Bazal hücreli karsinom sebepleri aşağıdaki gibidir:

●       Güneş ışını veya bronzlaşmak için kullanılan yapay UV ışınları

●       UV ışınları deriye bir kez geldiğinde deri hücrelerimizi hasarlar. Vücut bu hasarı onarmaya çalışır. Ancak ışınlar deriye gelmeye devam ederse vücut hasarı onarılamaz. Bu durumda deri kanseri gelişir.

●       Deri kanseri çoğunlukla güneş maruziyetinden yıllar sonra gelişmektedir. Özellikle 50’li yaşlardan sonra deri kanseri gelişim riski önemli ölçüde artmaktadır.

BHK Kimlerde Görülür?

Herhangi bir kişi bu tip deri kanserine yakalanabilmektedir. Ancak bazı kişiler daha yüksek risk altındadır. Bunlar kişiler aşağıdaki gibidir:

Fiziksel özellikler

●       Açık renk, çilli deri

●       Mavi, yeşil gözler

●       Sarışın veya kızıl saçlı

●       Yazın güneşte hemen yanan ve bronzlaşamayanlar

Davranış biçimi

●       İşte veya normal gündelik yaşamda güneş koruyucu kullanmayanlar

●       Her fırsatta güneşlenenler

●       Solaryuma girenler

Tıbbi Öykü

●       Eğer bir kez bazal hücreli karsinom geçirilmişse ikincisinin gelişim riski %40 oranında artmaktadır.

●       Yakın akrabalarında BHK olması riski artırmaktadır.

●       Bir hastalık için veya organ nakli sonrası bağışıklık sistemini baskılayıcı bir veya daha fazla ilaç alıyor olmak da riski artırmaktadır.

●       Aşırı veya uzun süre X-ışınlarına maruz kalmak riski artırır.

●       BHK nevüs sendromu olarak bilinen, çok sayıda deri kanseri gelişimine zemin hazırlayan genetik bir hastalık da yaşamın erken dönemlerinde çok sayıda BHK gelişmesine neden olabilmektedir.

Bazal Hücreli Karsinom Tedavisi

Bazal hücreli karsinomun birkaç şekilde tedavisi mümkündür. Biyopsi sonrası tanı kesinleştiğinde hangi tedavinin sizin için en uygun olacağına dermatoloğunuz karar verecektir. BHK’lerin hemen hemen hepsi erken tanı ve tedavi ile tamamen iyileşmektedir.

Tedavi yöntemleri aşağıdaki gibidir:

  1. Eksizyon: Tedavi edilecek bölgenin uyuşturulmasını takiben kalan tümör ve tümörün etrafındaki normal görünümlü derinin bir kısmı ile birlikte kesilip tamamen çıkarılması işlemidir.
  2. Küretaj ve elektrodesikasyon: İki basamaktır. Önce tümör kazınarak temizlenir. Sonrasında kalan kanser hücrelerini yok etmek için elektrik akımı kullanılır.
  3. Mohs cerrahisi: Tedavisi zor olan BHK için yüksek iyileşme oranları sağlamaktadır. Türkiye’de yaygın olarak yapılmamaktadır.
  4. Kriyocerrahi: Kanser hücrelerinin sıvı nitrojenle dondurularak kanserli hücrelerin ölümünü sağlayan bir yöntemdir.
  5. Radyoterapi: Cerrahi uygulanamayacak ve ileri yaşlarda olan hastalar için kullanılmaktadır.
  6. Fotodinamik tedavi: Bu tedavide erken dönem deri kanserini uzaklaştırmak için ışık kullanılmaktadır. Önce deriye bir kimyasal uygulanır. Bu kimyasal deride bir süre kalır ve emilir. Sonrasında kanser hücrelerini öldürmek için deri özel bir ışığa maruz bırakılır. Ülkemizde  yaygın değildir.
  7. İlaçlı kremler: İmikimod veya 5-florourasil gibi bir ilaç içeren kremler erken evrede kullanılabilir.
  8. Haplar: Çok nadir olsa da diğer vücut bölümlerine yayılan bazal hücreli karsinom hastalarında, kesip alınamayan veya radyasyon ile tedavi edilemeyen ileri evrelerde vismodegib denilen bir ilaç kullanılabilir.

Yavaş Büyüdüğüne İyi Gidişli Olduğuna Göre Tedavi Olmasam Olur mu?

BHK çok yavaş ilerlemesine, nadiren vücudun diğer bölgelerine yayılmasına rağmen; genişleyip derinleşerek deriyi ve kemiği yıkıma uğratabileceği için mutlaka tedavi edilmelidir.

Bir Kez BHK Geçirdiysem Sonrasında Nasıl Davranmalıyım?

BHK’nin tekrar etme olasılığı yüksektir. Aynı zamanda BHK geçiren kişiler diğer deri kanserleri gelişimi açısından da yüksek risklidir. BHK geçiren hastalar dermatologlar tarafından düzenli takiplerine devam etmelidir. En ölümcül deri kanseri bile erken tespit edilirse çoğunlukla iyileşir.

Hasta deri kanseri gelişimi açısından kendi kendini muayene etmeyi de öğrenmelidir. Deride büyüyen, kanayan veya herhangi bir şekilde değişen bir oluşum görülürse acilen dermatoloğa başvurulmalıdır.

BHK’den Nasıl Korunmalıyım?

Bazal hücreli karsinomdan korunabilmek için aşağıdaki önerileri dikkate alabilirsiniz:

●       Güneşten ve bronzlaşmaktan kaçınılmalıdır.

●       Yaz, kış mutlaka güneş koruyucu ve yine güneş koruması sağlayan dudak merhemi kullanılmalıdır. Güneş koruyucu en az 30 SPF koruma faktörlü, geniş spektrumlu (UVA/UVB) ve suya dayanıklı olmalıdır. Dışarı çıkmadan 15 dakika önce vücudun elbiseyle örtülmeyen her bölgesine uygulanmalı, 2 - 3 saatte bir yenilenmelidir.

●       Geniş kenarlı şapka kullanılmalı, uzun kollu giysi ve pantolon giyilmelidir. Ayrıca göz etrafındaki deriyi korumak için güneş gözlüğü kullanılmalıdır.

●       Güneşin en güçlü olduğu 10 - 14 saatleri arasında dışarıya mümkün olduğunca çıkılmamalıdır.

●       Güneşe maruziyetin büyük kısmı çocukluk çağında meydana geldiği için ileride bazal hücreli karsinom gelişmemesi adına çocukları da güneşten koruma kesinlikle bir zorunluluktur.