Evde yanık tedavisi için neler yapabilirim? 1.982 kere okundu.
Yanıklar, günlük yaşamın her anında meydana gelebilecek acil durumlardır. Sıcak su, buhar, kaynar yağ veya sıcak yüzeylerle temas sonucu oluşan yanıklar, ağrılı olabilmektedir. Ayrıca ciltte hasara neden olabilmektedir. Evde yanık tedavisi, yanığın ciddiyetine ve ciltteki etkilenen alanın büyüklüğüne bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Evde Yanık Tedavisi
Yanık tedavisi için evde yapabileceğiniz uygulamalar aşağıdaki gibidir:
Hemen Soğutma
Yanık tedavisine başlamak için en önemli adım yanık bölgesini hemen soğutmaktır. Soğuk su altında veya soğuk su dolu bir kap içinde yanık bölgesini 10 – 20 dakika boyunca soğutun. Soğuk su, ciltteki ısının azalmasına yardımcı olmakta ve ağrıyı hafifletmektedir.
Temizlik ve Dezenfeksiyon
Yanık bölgesini hafifçe temizleyin. İlk yardım için temiz bir bez veya gazlı bez kullanarak nazikçe kurulayın. Dezenfekte etmek için yanık bölgesine temiz bir antiseptik uygulayın. Temizlik, yanık bölgesini enfeksiyonlardan korumakta ve cildin daha hızlı iyileşmesine yardımcı olmaktadır.
Yanık Bölgesini Koruma
Yanık bölgesini temiz bir steril gazlı bez veya temiz bir bez ile örtün. Bu bez, yanık bölgesini dış etkenlerden korurken cildin hava almasına izin vermektedir. Ancak bezin yanık bölgeye yapışmadığından emin olun. Yanık bölgesini korumak, iyileşme sürecini hızlandırabilmektedir.
Ağrı ve İltihap için İlaçlar
Yanık tedavisi sırasında ağrıyı hafifletmek ve iltihabı azaltmak için doktorunuzun veya eczacınızın önerdiği reçetesiz ağrı kesici ilaçları veya anti-inflamatuar ilaçları kullanabilirsiniz. Ancak ilaçları kullanmadan önce bir sağlık profesyoneli ile görüşmek önemlidir.
Yanık Bölgesinin Yükseltilmesi
Yanık bölgesini yükseltmek, şişliği azaltabilmektedir. Özellikle el veya ayak yanığı varsa, bölgeyi kalp seviyesinin üzerine kaldırarak kan dolaşımını artırabilirsiniz. Bu aynı zamanda ağrıyı azaltmaya da yardımcı olabilmektedir.
Yanık Bölgesinin Gözlenmesi
Yanık bölgesini düzenli olarak gözlemlemek önemlidir. İltihaplanma, kızarıklık veya ağrı artarsa bir sağlık profesyoneline başvurmalısınız. Yanık bölgesinde enfeksiyon belirtileri görünüyorsa hemen bir uzmana başvurun. Yanık iyileşme sürecini takip etmek ve komplikasyonları önlemek için düzenli kontroller önemlidir.
Suyla Temastan Kaçınılması
Yanık alanını uzun süre boyunca suda bekletmeyin. Çünkü su, cildi kurutabilir ve iyileşme sürecini geciktirebilir. Yanık sonrası soğutma işlemi tamamlandığında suyla teması sınırlayın.
Tıbbi Yardım Gerekliliği
Yanık; büyük, derin veya yüz, eller, ayaklar veya genital bölge gibi hassas bölgeleri etkiliyorsa mutlaka tıbbi yardım almalısınız. Ayrıca kimyasal yanıklar veya elektrik yanıkları gibi özel durumlar da profesyonel sağlık müdahalesi gerektirmektedir.
Hidrasyon ve Beslenme
Yanık tedavisi sonrası iyileşme sürecini hızlandırmak için yeterli su içmek ve sağlıklı bir beslenme düzeni sürdürmek önemlidir. Cilt yenilenmesi ve iyileşmesi için vücudun ihtiyaç duyduğu besin maddelerini almak, iyileşmeyi destekleyecektir.
İyileşme Süreci
Yanık bölgesi iyileşirken tahriş ve kaşıntı yaşayabilirsiniz. Bu durumda cilt bakım ürünleri ve nemlendiriciler kullanabilirsiniz. Ancak aşırıya kaçmamaya dikkat edin ve tahrişe neden olmamaya çalışın.
İpuçları
Yanık tedavisi için evde uygulayabileceğiniz yöntemler kısaca aşağıdaki şekildedir:
- Yanan alan 10 – 15 dakika boyunca soğuk su altına tutulmalı veya buz konulmalıdır. (Buz direkt deriye temas ettiğinde buz yanığı oluşabilmektedir. Bunun yerine temiz bir beze sarılarak temas ettirilmelidir.)
- Yanan alanın ağrısı hafifleyene kadar soğuk ıslak bir bez de koyabilirsiniz.
- Yanık alana kokusuz, parfümsüz, saf vazelini günde 2 – 4 defa sürebilirsiniz.
- Yanık alana kesinlikle diş macunu, zeytinyağı veya evde bulunan diğer maddeler sürülmemelidir. Çünkü bu maddeler yanık alanında enfeksiyon gelişimine neden olabilmektedir.
- Gereksiz antibiyotikli krem kullanımı yara iyileşmesini geciktirmekte ve dirençli enfeksiyonların doğmasına sebep olmaktadır.
- Eğer su toplamaları (bül) geliştiyse kesinlikle bu su toplamalarını patlatmamalısınız. Çünkü su toplamaları patlatıldığında veya üstleri açıldığında enfeksiyon riski artmaktadır.
- Bu su toplamaları için veya oluştuysa açık yaralar için vazelin uygulaması sonrası steril gazlı bez ile sarabilirsiniz.
- Ağrı varsa asetaminofen veya ibuprofen gibi ağrı kesiciler kullanabilirsiniz.
- Eğer yanığınızda kötü koku, sarı – yeşil akıntı mevcutsa veya kas ve deri altı dokuların yanığı (2. - 3. derece yanık) mevcutsa mutlaka dermatoloğunuza başvurmalısınız.
