Liken planus 4.319 kere okundu.

Liken planus; vücudun çeşitli yerlerine tutunabilen, kaşıntılı bir kızarıklığa neden olan enflamatuvar bir deri hastalığıdır.
post

Liken planus; vücudun çeşitli yerlerine tutunabilen, enflamatuvar bir deri hastalığıdır. Ciltte oluşturduğu lezyonlar genellikle kaşıntılı bir kızarıklığa neden olur. Deri lezyonlarının varlığı sabit değildir. Dolayısıyla zamanla artış ya da azalış görülebilmektedir. Hastalığın ortalama iyileşme süresi iki yıldır. Bazı hastalarda tekrarlayan ataklar görülebilmektedir. Liken planus, iyileştikten sonra ciltte koyu renkli lekeler bırakabilir. Ancak bu lekeler zaman içinde kendiliğinden kaybolmaktadır.

Liken Planus Nedir?

Liken planus (LP) sıkça görülen bir deri hastalığıdır. Tanısı deriden alınan küçük bir biyopsi örneğiyle veya dermatoloğunuzun muayenesi ile konulmaktadır. LP’nin tipik deri lezyonu hastalığa özgü olan mor renkli, üzeri düz kabarıklıklardır. Hastalığın ortalama başlangıç yaşı ağız içi tutulan hastalarda 50 – 60; cilt tutulumunda ise 40 - 45 yaş arasıdır.

Bulguları Nelerdir?

Genellikle boyutları 2 mm ile 1 cm arası değişen; parlak, üzeri düz, poligonal, mor renkli, kaşıntılı küçük kabarıklıklardır. Kabarıklıkların ortası göbeklenme gösterebilmektedir. Tek tük olabileceği gibi tüm vücutta yaygın da olabilir. Ancak tüm hastalarda yayılmak zorunda değildir. Bazen sadece bir bölgede görülebilmektedir.

Liken planus, vücutta çoğunlukla simetrik bir dağılım gösterir. Nadiren de olsa vücudun sadece belirli bir bölgesine yerleşebilir. Liken planus vajina içinde daha derin alanları etkileyerek vajinite de neden olabilmektedir.

Genellikle kaşıntılıdır fakat herhangi bir bulgu görülmeyebilir. Ağız içinde görülen liken hastalığı beyaz ağ şeklinde ortaya çıkar ve ülser veya erozyon gelişmediği sürece bulgu vermez. Bu nedenle mutlaka takip gereklidir.

En çok etkilenen alanlar;

●       El ve ayak bilekleri,

●       Dirsekler ve

●       Beldir.

Derinin kaşındığı ya da kıyafetlere sürtündüğü bölgelerde yeni lezyonların oluşması tipiktir. Bu nedenle hastalar rahat kıyafetler tercih etmeli, ciltlerini rahatsız edici faktörlerden korumalıdır. En yaygın görülen belirtiler aşağıdaki gibidir:

●       Lezyonlarda ince beyaz çizgiler

●       Özellikle geceleri yoğun kaşıntı

●       Diş eti, dil veya yanakların iç kısımlarında beyaz lekeler

●       Genital bölgede ağrılı kırmızı lekelenmeler

●       Deri üzerinde parlak, kabarık, döküntülü ve mor - kırmızı renkte leke kümeleri

●       Yemek yerken ağızda yanma ve batma

●       Tırnakta hasar; incelme ve soyulma

●       Saç derisinde şiddetli kaşıntı ve lezyon çıkan alanlarda saç kaybı

Liken Planus Sebepleri Nelerdir?

Söz konusu hastalığın kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak çevresel faktörler ve otoimmün bozukluklarla ilişkili olduğu düşünülmektedir.

Liken planusa sebep olan faktörler aşağıdaki gibidir:

●       Genetik yatkınlık

●       Bazı antibiyotikler

●       Duygusal stres

●       Hipertansiyon

●       Enfeksiyöz ajanlar: Hepatit C virüsü

●       Diş tedavisinde kullanılan cıvalı dolgulara alerji

●       Sıtma, hipertansiyon, diyabet ve kalp hastalıklarının tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar

●       İdrar söktürücü ilaçların bazıları

●       Şeker hastalığı

●       Metastatik adenokarsinom

●       Meme kanseri

Liken Planus Tedavisi

Yaygın olmayan hastalıkta genellikle steroidli kremler kullanılır. Steroidli kremler aynı bölgeye çok uzun süre kullanınca deride incelme, cilt enfeksiyonlarında artış, cilt renginde açılma, kızarıklık gibi yan etkiler yapabileceği için dermatologların önerdiği süre kadar kullanılmalıdır. Yaygın hastalıkta fototerapi ve sistemik ilaçlar kullanılır.

●       Kortikosteroidler

Liken planus tedavisinin ilk seçeneği, kortikosteroid krem veya merhem kullanılmasıdır. Eğer kremler lezyonlar üzerinde etkili olmazsa, doktor kortikosteroid hap veya enjeksiyon reçete edebilmektedir.

●       Antihistaminik ilaçlar

Bazı vakalarda liken planus şiddetli kaşıntıyla seyretmektedir. Deri üzerini kaşımak ise yeni lezyonların ortaya çıkmasına neden olur. Antihistaminik ilaçlar, kaşıntıyı rahatlatarak yeni lezyon oluşumunu engeller.

●       Fototerapi

Psoralen Ultra - Violet A (PUVA) olarak da bilinen fototerapi yöntemi, liken planus lezyonlarının temizlenmesinde oldukça etkilidir. Bu yöntemde, yalnızca cildin üst katmanına nüfuz eden ultraviyole ışığı kullanılmaktadır.

Öneriler

Hastalık kaşıntıyla artma eğilimindedir. Bu nedenle mümkün olduğunca kaşımamak gereklidir. Evde kaşıntıyı azaltma yöntemleri hakkında bilgi almak için “Kaşıntı” yazımıza göz atabilirsiniz.